افزایش عمر گیربکس اتوماتیک

برای افزایش عمر گیربکس اتوماتیک خودرو ]چه باید کرد؟ برای کسب اطلاع بیشتر با ما در این مقاله از گیربکس پلاس همراه باشید.

گیربکس اتوماتیک چیست؟

گیربکس اتوماتیک یک سیستم پیشرفته است که وظیفه تغییر دنده‌ها در خودرو را به صورت خودکار  بر عهده دارد. این سیستم به طور عمده در خودروهای اتومبیل استفاده می‌شود و برای تسهیل و بهینه‌سازی تغییر دنده‌ها و سرعت‌ها در طول رانندگی استفاده می‌شود. گیربکس اتوماتیک دارای چندین دنده است که به صورت خودکار تغییر می‌کنند. این دنده‌ها شامل دنده پارک (P)، دنده عقب (R)، دنده نوترال (N) و دنده های جلو (D) می‌شوند. هر یک از این دنده‌ها وظایف خاص و متفاوت خود را دارند. هنگامی که راننده  گیربکس را در حالت پارک قرار می‌دهد، چرخش چرخ‌ها قطع می‌شود و خودرو در جای خود ثابت می‌ماند. در حالت عقب، خودرو به عقب حرکت می‌کند و در حالت نوترال، هیچ گونه تماس بین موتور و چرخ‌ها وجود ندارد.

دنده‌های جلو (D) از دنده ۱ تا ۵ شامل سرعت‌های مختلف رانندگی هستند. هر کدام از این دنده‌ها سرعت خودرو را تنظیم می‌کنند. به عنوان مثال، دنده ۱ برای شروع حرکت از صفر استفاده می‌شود و دنده ۵ برای سرعت بالا در جاده‌های بزرگ استفاده می‌شود. گیربکس اتوماتیک با استفاده از سیستم هیدرولیک یا الکترونیکی کنترل می‌شود. این سیستم هیدرولیک یا الکترونیکی سیگنال‌های مناسب را به گیربکس منتقل می‌کند تا دنده‌ها به صورت خودکار تغییر کنند.

با استفاده از گیربکس اتوماتیک، راننده نیازی به استفاده از دنده ندارد و دیگر نیازی به عوض کردن دندان نمی‌باشد و تغییر دنده‌ها به صورت خودکار انجام می‌شود. این سیستم به راننده این امکان را می‌دهد تمرکز بیشتری بر روی مسیر و شرایط رانندگی داشته باشد و دیگر نیازی نباشد تا به علت تغییر دنده تمرکز کمتری را بر روی رانندگی خود بگذارد و حواسش پرت شود. نحوه کارکرد گیربکس اتوماتیک به این صورت می‌باشد که از موتور خودرو نیرو دریافت می‌کند و آن نیرو را به صورت افزایش قدرت یعنی با دنده ۱ و یا افزایش سرعت یعنی دنده ۵ به دیفرانسیل و چرخ‌ها انتقال می‌دهد.

ظاهر اغلب گیربکس‌های اتوماتیک تقریباً مشابه یکدیگر می‌باشد. امروزه با گسترش استفاده از گیربکس‌های اتوماتیک شاید برای شما هم جالب باشد تا با نحوه عملکرد و کار این نوع جعبه دنده‌های خودکار آشنا شوید و مطالب بیشتری را راجع به آن بدانید. ما در این مقاله قصد داریم تا موارد لازم در مورد گیربکس اتوماتیک را برای شما توضیح دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره تا انتهای مقاله با ما همراه باشید و این مطلب را با دقت مطالعه کنید.

نکات مهم در افزایش طول عمر گیربکس اتوماتیک

نکاتی وجود دارد که رعایت کردن آن سبب افزایش طول عمر گیربکس اتوماتیک خودروی شما خواهد شد که در ادامه توضیحات مفید و بیشتری را در مورد این قضیه خواهیم داد .برای افزایش طول عمر گیربکس اتوماتیک خودرو، می‌توانید به موارد زیر توجه کنید:

• گرما و سرما: حفظ دمای مناسب گیربکس بسیار مهم است. در آب و هوای سرد، قبل از شروع حرکت صبر کنید تا خودرو و گیربکس گرم شوند. همچنین، در صورت نیاز به رانندگی در شرایط بسیار گرم، از سیستم خنک‌کننده رادیاتور و سیستم خنک‌کننده گیربکس اطمینان حاصل کنید که کارایی مناسب را دارند.
• عدم بار بیش از حد: تحمیل بار سنگین بر گیربکس می‌تواند باعث خستگی و سایش زودرس قطعات آن شود. حداکثر وزن بار مجاز را برای خودرو و گیربکس خود رعایت کنید.
• استفاده از سیستم‌های کمکی: در صورت وجود، از سیستم‌های کمکی مانند سیستم تبرید گیربکس استفاده نمایید. این سیستم‌ها می‌توانند در حفظ دمای مناسب گیربکس و کاهش استهلاک آن کمک کنند.
• استفاده از ترمز موتوری: در صورتی که خودرو شما دارای سیستم ترمز موتوری (Engine Brake) است، استفاده از آن در مواردی مانند سرعت کاهشی در سرنشینی پایین یا نزولات تند، می‌تواند به کاهش استهلاک گیربکس کمک کند.
•  تعویض روغن گیربکس به موقع: روغن گیربکس باید به موقع تعویض شود تا از کیفیت و عملکرد گیربکس محفاظت شود. همچنین، مطمئن شوید که روغن مورد استفاده، نوع و مشخصات مناسبی برای خودرو شما است.
•  رانندگی هوشمند و درست: رانندگی با دقت و هوشمندانه می‌تواند به حفظ سلامت گیربکس کمک کند. از تغییرات ناگهانی در سرعت و توقف‌های مکرر جلوگیری کنید و سعی کنید به آرامی و بدون سوختن چرخ‌ها شروع به حرکت کنید.
•  استفاده از ترمز موتور: در صورتی که خودرو خود دارای قابلیت ترمز موتور است، در حین توقف موقت یا نزدیک شدن به ترافیک، از ترمز موتور استفاده کنید. این کار می‌تواند به کاهش فشار و استهلاک در گیربکس کمک کند.
• عدم استفاده از شیفت پدال ترمز: در صورت استفاده از گیربکس اتوماتیک، توصیه می‌شود از شیفت پدال ترمز با پای راست) به جای شیفت پدال کلاچ (با پای چپ استفاده نکنید. استفاده از شیفت پدال ترمز می‌تواند باعث سایش و خرابی در گیربکس شود.
•  حمایت از سیستم سرمایش گیربکس: در صورتی که خودرو شما دارای سیستم سرمایش گیربکس است، مطمئن شوید که این سیستم به درستی عمل می‌کند. این کار می‌تواند از گرم شدن زیاد گیربکس جلوگیری کند و در نتیجه طول عمر آن را افزایش دهد.
• تعمیر و نگهداری منظم: برنامه‌ریزی برای تعمیر و نگهداری منظم گیربکس می‌تواند به حفظ کیفیت و عملکرد آن کمک کند. مطمئن شوید که تعمیرات و تعویض قطعات مورد نیاز به موقع انجام می‌شود.
•  استفاده از تجهیزات جانبی متناسب: استفاده از تجهیزات جانبی متناسب با گیربکس اتوماتیک خودرو، مانند کولر روغن، می‌تواند به حفظ سرمایش و کیفیت گیربکس کمک کند.با رعایت این نکات، می‌توانید عمر مفید گیربکس اتوماتیک خودرو را افزایش دهید و از خرابی‌های زودرس آن جلوگیری کنید.

گیربکس اتومات و نحوه‌ی کارش چیست؟

گیربکس اتوماتیک (Automatic Transmission) سیستمی است که در خودروها برای انتقال قدرت موتور به چرخ‌ها استفاده می‌شود. عملکرد گیربکس اتوماتیک بر اساس سیستم هیدرولیکی یا الکترونیکی است که تغییر نسبت دنده‌ها را به صورت خودکار و بدون نیاز به دخالت راننده انجام می‌دهد.

گیربکس اتوماتیک شامل بخش‌های اصلی زیر است:

• تورک کانورتر (Torque Converter): تورک کانورتر یک قسمت مهم در گیربکس اتوماتیک می‌باشد که قدرت موتور را به گیربکس منتقل می‌کند. این قسمت شامل پمپ، توربین و صفحه‌های کلاچ است که در زمان انتقال قدرت و تغییر دنده‌ها به کار می‌رود.
• صفحه‌های کلاچ (Clutch Plates): صفحه‌های کلاچ وظیفه تغییر نسبت دنده‌ها را بر عهده دارند. آنها می‌توانند با هم ترکیب یا جدا شوند تا نسبت دنده را تغییر دهند و قدرت را به چرخ‌ها منتقل کنند.
• سیستم هیدرولیکی یا الکترونیکی: در گیربکس اتوماتیک، سیستم هیدرولیکی یا الکترونیکی برای کنترل و تنظیم تغییر نسبت دنده‌ها به کار می‌رود. این سیستم با تشخیص سرعت، سرعت موتور و سایر پارامترهای مرتبط، تصمیم می‌گیرد که کدام نسبت دنده باید انتخاب شود.
• دنده‌ها: گیربکس اتوماتیک معمولاً شامل دنده‌های مختلفی است که برای تغییر سرعت و نسبت دنده‌ها استفاده می‌گردند.

عمر مفید گیربکس اتوماتیک

استفاده از گیربکس‌های اتوماتیک با توجه به پیچیدگی سیستماتیک آنها روش‌های استفاده خاصی را می‌طلبد. شما می‌توانید با رعایت چند مورد و اصلاح روش استفاده از خودرو طول عمر و مدت انجام سرویس گیربکس اتوماتیک خود را تا حد بسیار بالا و قابل توجهی افزایش دهید. ما در ادامه این موارد را برای شما توضیح خواهیم داد برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید.

۱_ مراقب چراغ قرمزها باشید :

اغلب استفاده کنندگان از خودروهای دنده اتوماتیک زمانی که به چراغ قرمز برخورد می‌کنند دنده خودرو را از حالت دی به حالت پی تغییر می‌دهند. این یک رفتار اشتباه و کاملاً نادرست می‌باشد. در صورتی که توقف خودرو کمتر از دو دقیقه باشد نباید دنده آن را تغییر دهید ، زیرا استهلاک تغییر دهنده بیش از نگه داشتن در جای آن می‌باشد. در صورتی که به هر دلیلی خواستید دنده را از حالت دی بیرون بیاورید آن را به حالت n ببرید. در چنین شرایطی آسیب بسیار کمتری به گیربکس خودروی شما وارد خواهد شد و عمر آن بسیار افزایش پیدا خواهد کرد.

۲_ ترافیک:

در ترافیک‌هایی که بیش از ۱۵ دقیقه زمان رانندگی شما را خواهد گرفت، حتماً باید دنده را به حالت دستی تغییر دهید و آن را در دنده یک قرار دهید تا با سرعت گرفتن اندک خودرو دنده مدام بین حالت یک و دو تغییر نکند. در غیر این صورت اگر این کار را انجام ندهید ممکن است مشکلاتی برای گیربکس خودرو شما به وجود بیاید.

۳_ سنگین بودن وزن ماشین برای چرخ دنده‌ها :

اگر خودرو را مخصوصاً در سربالایی‌ها پارک می‌کنید باید مراحل زیر را به دقت رعایت کنید :

ابتدا ترمز دستی را در حالتی که دنده روی n هست بالا بکشید سپس پایایتان را از پدال ترمز بردارید و بگذارید کمک فنرها باز شوند و یا خودرو حرکت خود را انجام دهد و کاملاً از ثبات خودرو مطمئن شوید. در پایان دنده را از حالت n به p تغییر دهید.

۴_ دنده :

با توجه به تفاوت عمده سیستم گیربکس اتوماتیک و دستی باید بدانید که توصیه شده به هیچ وجه در حالتی که خودروی شما در حال حرکت است حالت دنده آن را از ان به دی یا آر تغییر ندهید. برای تغییر دنده باید خودرو کاملاً متوقف شده باشد و پا به صورت کامل بر پدال ترمز فشرده شده باشد.

۵_ نحوه رانندگی تاثیر مستقیم بر عمر گیربکس دارد:

قالب گیربکس اتوماتیک برای راندن خودرو در درون شهر و رانندگی با سرعت و شتاب نرمال طراحی شده است. لذا باید سرعت و میزان فشار بر پدال گاز میزان متناسبی داشته باشد. به این منظور سعی کنید در هنگام رانندگی میزان ثابتی از فشار بر پدال گاز را داشته باشید.

روغن کاری منظم گیربکس

روغن کاری منظم گیربکس اتوماتیک بسیار مهم است و در افزایش عمر گیربکس اتوماتیک کمک می‌کند. در زیر توضیحاتی درباره روغن کاری منظم گیربکس ارائه می‌دهیم:

• تعویض روغن: روغن گیربکس اتوماتیک تحت شرایط سخت عمل می‌کند و پس از مدت زمان مشخصی، نیاز به تعویض دارد. تعویض روغن گیربکس باید با توجه به راهنمایی تولید کننده خودرو و با رعایت زمانبندی تعویض مشخص شده انجام گردد.
• نوع و کیفیت روغن: استفاده از روغن مناسب و با کیفیت بسیار مهم است. برای اطمینان از انتخاب روغن صحیح، به راهنمایی تولید کننده خودرو مراجعه کنید. روغن با ویژگی‌ها و استانداردهای مناسب، به خوبی در افزایش عمر گیربکس اتوماتیک کمک می‌نماید.
• رعایت مقدار روغن: مقدار روغن در گیربکس باید به دقت رعایت شود. استفاده از مقدار بیش از حد یا کمتر از حد مورد نیاز می‌تواند به عملکرد گیربکس ضربه بزند.
• بازرسی و تغییر فیلتر: فیلتر گیربکس نقش مهمی در تصفیه روغن و جلوگیری از ورود ذرات جامد به سیستم دارد. فیلتر باید در زمان مناسب تعویض شود تا روغن تمیز و عملکرد گیربکس بهینه باقی بماند.

نکات بسیار مهم برای افزایش عمر گیربکس اتوماتیک با رانندگی استاندارد

رانندگی استاندارد و صحیح می‌تواند به طول عمر گیربکس اتوماتیک کمک کند. در زیر نکاتی را برای رانندگی استاندارد که می‌توانند به افزایش عمر گیربکس کمک کنند، ذکر می‌نماییم:

• شروع حرکت ملایم: هنگامی که می‌خواهید شروع به حرکت کنید، آرام و ملایم بازوی گاز را فشار دهید تا تورک کانورتر و صفحه‌های کلاچ گیربکس به طور تدریجی فعال شوند. از شتاب ناگهانی و ترمز ناگهانی پرهیز کنید، زیرا این موارد باعث استهلاک زودرس گیربکس می‌شوند.
• تغییر دنده در محدوده سرعت مجاز: از تغییر نسبت دنده در محدوده سرعت مجاز استفاده کنید. عدم رعایت این محدوده‌ها ممکن است باعث زمانبندی نادرست تغییر دنده شود و در نتیجه به سایش بیشتر در گیربکس منجر گردد.
• عدم استفاده از دنده پارک به عنوان ترمز: از دنده پارک (P) به عنوان ترمز در حالت عمومی استفاده نکنید. استفاده از ترمز پایدار (Foot Brake) به جای دنده پارک، کمک می‌کند تا بر روی گیربکس فشار کمتری وارد شود و عمر آن را افزایش دهد.
• عدم استفاده از دنده ناترال در حالت حرکت: از دنده ناترال (N) هنگام حرکت خودرو استفاده نکنید، مگر در صورت ضرورت. استفاده مداوم از دنده ناترال می‌تواند باعث کاهش فشار روغن در گیربکس شود و مشکلات فنی را به وجود آورد.

شواهد نشان دهنده خرابی گیربکس اتومات چیست؟

شواهد خرابی گیربکس اتوماتیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• لرزش و واکنش غیرعادی: اگر گیربکس شما خراب شده، ممکن است در زمان تغییر دنده یا در حین حرکت، لرزش و واکنش غیرعادی را تجربه کنید. این می‌تواند شامل لرزش شدید، صداهای عجیب و غریب، سفت شدن یا سیخ‌کشی دنده‌ها و یا تاخیر در تغییر دنده باشد.
• نشت روغن: اگر گیربکس شما دچار خرابی شده، ممکن است روغن از آن نشت کند. در صورتی که روغن را در زیر خودرو یا در نقاط دیگری مشاهده می‌کنید، این یک نشانه‌ی خرابی محتمل است.
• عملکرد نامناسب: اگر گیربکس دچار خرابی شده باشد، ممکن است عملکرد آن نامناسب شود. مشکلاتی مانند تعویض نامنظم دنده، احساس ضعف در انتقال قدرت، کندی در تغییر دنده، عملکرد ناپایدار و تاخیر در واکنش به دستورات راننده ممکن است رخ دهد.
• افزایش دما: اگر گیربکس خراب شده باشد، ممکن است دمای آن بیش از حد افزایش یابد. اگر حس کنید گیربکس شما بسیار گرم می‌شود و دما به طور ناگهانی افزایش می‌یابد، این می‌تواند نشانه‌ای از خرابی باشد. در صورت نیاز به تعمیرگاه تعمیر گیربکس اتوماتیک در غرب تهران مراجعه کنید.
• نویزهای غیرعادی: خرابی در گیربکس ممکن است باعث تولید نویزهای غیرعادی شود. این نویزها می‌توانند شامل صداهای واقعی یا صداهای خشک و خردکننده باشند.
• تغییرات ناگهانی در عملکرد گیربکس: این علائم ممکن است شامل سوختن ناگهانی موتور، لرزش یا لغزش خودرو در هنگام تغییر دنده، عدم پاسخگویی صحیح گیربکس به دستورات راننده و یا حرکت نامطلوب خودرو باشد.
•  صداهای غیرطبیعی: صداهای غیرعادی از گیربکس ممکن است نشانه خرابی باشند. این صداها می‌توانند شامل صدای خرد شدن، ضربه خوردن، صدای فلزی و یا صدای غیرعادی دیگر باشند.
•  تاخیر در تغییر دنده‌ها یا عدم تغییر دادن دنده‌ها درست: اگر گیربکس شما تاخیر داشته باشد تا دنده‌ها را تغییر دهد یا عدم تغییر دادن دنده‌ها درست باشد، این نشانه خرابی گیربکس است.
•  نشانه‌های نوری روی داشبورد: برخی از خودروها دارای نشانه‌های نوری هستند که به خرابی گیربکس اشاره می‌کنند. این نشانه‌ها ممکن است شامل چراغ چک موتور، چراغ گیربکس و یا نشانه‌های دیگر باشند.
•  نشانه‌های نفوذ روغن: اگر روغن گیربکس شما از محل مناسب خود خارج شود و روی زمین زیر خودرو ریخته شود یا لکه‌های روغن در محل پارک خودرو وجود داشته باشد، این نشانه خرابی گیربکس است.
• افزایش مصرف سوخت بدون دلیل مشخص: اگر مصرف سوخت خودرو شما به طور ناگهانی و بدون دلیل قابل توجیه افزایش یابد، این ممکن است نشانه خرابی گیربکس باشد.
•  حرکت نامطلوب خودرو: اگر خودرو شما لغزش داشته باشد، عدم تسریع درست داشته باشد یا حرکت نامطلوب دیگری داشته باشد، این ممکن است نشانه خرابی گیربکس باشد.
•  حرارت بیش از حد در گیربکس یا بوی سوختن: اگر گیربکس شما بیش از حد گرم شود و یا بوی سوختن از آن بیاید، این نشانه خرابی است.

در هر صورت، در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهتر است خودرو را به یک تعمیرکار متخصص و حرفه ای ببرید تا مشکل را تشخیص دهد و خودروی خود را تعمیر کنید.